Hoe ernstig is de ziekte van Lyme?

Mensen in Nederland worden jaarlijks ruim een miljoen keer gebeten door een teek. Uit onderzoek via tekenradar.nl blijkt dat twee tot drie op de 100 tekenbeten leidt tot de ziekte van Lyme, en bij een volgezogen teek is dat ongeveer twee keer zo vaak.

Aangezien ongeveer 1 op de 5 teken besmet is met de Borrelia bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt, leidt dus lang niet elke beet door een besmette teek tot ziekte. Als wel de ziekte van Lyme ontstaat, is meestal huiduitslag de uiting van de vroege vorm van de ziekte van Lyme. Deze huiduitslag blijkt in één op de drie gevallen geen rode ring, maar eerder een egale vlek, wat mogelijke herkenning en tijdige behandeling bemoeilijkt.

Meestal is het eerste signaal van de ziekte van Lyme een zich uitbreidende rode ring- of vlekvormige huiduitslag rond de plaats van de tekenbeet. Deze ‘Erythema migrans’ ziet er soms ook meer uit als een blauwachtige of roze vlek. © Tekenradar.nl

Hoe vaak komt de ziekte van Lyme voor?

Jaarlijks treden in Nederland 27.000 nieuwe gevallen van de ziekte van Lyme op. Daarvan heeft 95% een rode ring- of vlekvormige uitslag op de huid (erythema migrans). Deze huiduitslag is het meest voorkomende signaal van de ziekte van Lyme. Daarnaast wordt bij ongeveer 1.500 mensen de ziekte van Lyme vastgesteld op basis van andere klachten. Het aantal mensen dat zich meldt met een rode ring-of vlekvormige huiduitslag is de afgelopen 20 jaar verviervoudigd. Vaak is de ziekte van Lyme goed te behandelen. Toch houden 1.000 tot 2.500 mensen per jaar na behandeling langdurig klachten zoals vermoeidheid, pijn of concentratiestoornissen. Waarom een deel van de patiënten zulke klachten krijgt en houdt is niet bekend; dit wordt momenteel onderzocht.

Hoe ernstig is de ziekte van Lyme?

Nederland is het eerste land ter wereld waar de ziektelast van de ziekte van Lyme is bepaald. De ziektelast is een maat die aangeeft wat het aantal verloren gezonde levensjaren door een ziekte is binnen een bepaalde populatie. Hiermee kan nu ook in andere landen de impact van de ziekte van Lyme op de volksgezondheid beter worden bepaald. Het grootste deel van de ziektelast wordt veroorzaakt door langdurige klachten nadat de ziekte behandeld is. Voor de bepaling van de ziektelast worden de duur, de ernst van de ziekte en het aantal mensen dat de ziekte krijgt samengevat in één getal: het aantal verloren gezonde levensjaren (‘disability-adjusted life years’ of DALY’s). Dus een milde ziekte die bij veel mensen voorkomt, kan in de bevolking een even grote ziektelast hebben als een ernstige ziekte die een kleine groep mensen treft.

Jaarlijks krijgen 27.000 mensen in Nederland een vorm van de ziekte van Lyme, in totaal leidt dat ieder jaar tot 1.750 verloren gezonde levensjaren. Een minderheid van de patiënten houdt langdurig klachten, toch veroorzaken juist die langdurige klachten de meeste verloren gezonde levensjaren (bijna 90%).

Geografische verdeling per gemeente van het aantal diagnoses erythema migrans in Nederland, per 100.000 inwoners. © Tekenradar.nl

Wat kost de ziekte van Lyme?

De ziekte kost de maatschappij jaarlijks bijna 20 miljoen euro. De ongeveer 1.500 patiënten met een ernstige infectie dragen met 7,2 miljoen euro 37% bij van de totale kosten. Langdurige klachten die voortduren na behandeling kosten jaarlijks 5,2 miljoen euro, 27% van de totale kosten. Deze beide groepen krijgen vaak duurdere behandelingen voorgeschreven, worden soms in het ziekenhuis opgenomen en kunnen vaker niet werken. Daardoor veroorzaken zij het grootste deel van de totale jaarlijkse kosten. De overige kosten werden veroorzaakt door tekenbeten en relatief milde infecties.

Onderzoek naar Lyme en andere tekenbeetziekten

Het is nog onbekend waarom sommige mensen wel langdurige klachten houden na de ziekte van Lyme en anderen niet. Juist vanwege de grote ziektelast voor patiënten met langdurige klachten is het belangrijk om hier meer inzicht te krijgen. Ook is nog onbekend in hoeverre andere tekenbeetziekten dan de ziekte van Lyme in Nederland gezondheidsklachten veroorzaken. De komende twee jaar wordt onderzoek gedaan naar de ziekte van Lyme en andere tekenbeetziekten, en de oorzaken van het voortduren van klachten na behandeling. Via www.tekenradar.nl kunnen mensen zich aanmelden voor dit onderzoek. Op deze website staat ook informatie over tekenbeten en de ziekte van Lyme, zoals hoe een teek verwijderd moet worden en voorbeeldfoto’s van een rode ring of vlek op de huid na een tekenbeet. Aanmelden voor het onderzoek is mogelijk voor volwassenen én kinderen met een rode ring of vlek na een tekenbeet, of andere vorm van de ziekte van Lyme, en voor volwassenen met koorts na een tekenbeet.