Op 30 april 2020 hadden 102 bedrijven en instituten bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hun protocol voor de ontwikkeling van een vaccin ingediend. Waarbij er zo’n acht verschillende invalshoeken worden gekozen om het vaccin te maken. Van het verzwakte coronavirus en inbouwen van een stukje coronavirus in een onschuldig verkoudheidsvirus, tot het gebruik van stukjes viruseiwit of virus-RNA. Deze vaccins zijn niet alleen verschillend op moleculair niveau. Ook de afweerreactie die ze opwekken, verschilt van antistoffen tot afweer(geheugen)cellen. Hoe meer het vaccin op het echte virus lijkt, hoe beter de afweerreactie, maar des te meer men beducht moet zijn op ongewenste neveneffecten. Bij genetische therapie speelt ook acceptatie nog mee.
Een vaccin ontwikkelen is nog niet zo eenvoudig. Tegen HIV is er nog steeds geen vaccin, net zo min als voor malaria dat door een ingewikkelde parasiet (Plasmodium) wordt veroorzaakt. Daar gaan per jaar meer dan 400.000 mensen aan dood, vooral kinderen. Alleen is dit een probleem van met name Afrika ten zuiden van de Sahara.
Omdat de hele wereld geïnteresseerd is in een vaccin tegen Sars-CoV-2 en er belang bij heeft dat het vaccin er snel komt, wordt het gebruikelijke ontwikkelingsproces van opeenvolgende stappen in en naast elkaar geschoven. Het klinisch testen zal daardoor waarschijnlijk niet in 3 fasen plaatsvinden met steeds grotere (doel)groepen. Ook zullen de registratieprocedures versneld worden uitgevoerd, en beginnen sommige bedrijven al met het bouwen een productiefaciliteit terwijl het nog helemaal niet zeker is dat het vaccin werkt. Met alle financiële risico’s van dien. Bovendien, voldoet het vaccin straks wel aan de gestelde WHO-eisen?
Een goed vaccin volgens de WHO:
- voorkomt de infectieziekte voor minimaal 50%, maar liefst 70%
- voorkomt nog liever een infectie
- beschermt minimaal voor 6 maanden, maar nog beter voor langer dan een jaar
- beschermt mensen van alle leeftijden, van kinderen tot volwassenen en ouderen
Hoewel sommige fabrikanten, misschien tegen beter weten in, veelbelovende resultaten verkondigen, zal het vaccin nog wel even op zich laten wachten. Ook al stop je er nog zoveel overheidsgeld in. Uiteindelijk is het de investering wel waard. Experts menen dat het SARS-CoV-2 virus tot ons vaste ‘winterpakket’ zal gaan behoren, dus de grote vraag naar een vaccin is blijvend.
