Het afweersysteem, ook wel immuunsysteem genoemd, beschermt ons dag in dag uit tegen ziekteverwekkers zoals bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. Daarnaast bestrijdt het kanker door voortdurend ontspoorde eigen lichaamscellen op te ruimen. Zonder een goed werkend afweersysteem kunnen we niet overleven.
De huid en slijmvliezen zijn onze eerste en belangrijkste verdedigingslinie tegen ziekteverwekkers. De harde hoornlaag van de huid is een stevige barrière, en door hoesten en de werking van trilhaarcellen blijven de longen verschoond van ziekteverwekkers. De microben die binnenkomen via besmet voedsel en drank worden verwelkomd door agressief maagzuur dat de meeste binnendringers doodt.
Als microben voorbij de eerste linie geraken, komt binnen enkele minuten de aangeboren afweer in actie. Grote vreetcellen, ofwel fagocyterende cellen, eten de indringers letterlijk op. Ook circulerende antibacteriële stoffen in de bloedbaan en weefsels kunnen ziekteverwekkers doden.
Voor de enkele bacteriën die bestand zijn tegen deze afweerstoffen of niet herkend worden door de vreetcellen, hebben we een derde afweerlinie, het verworven afweersysteem. Hierin werken afweercellen nauw samen om infecties te bestrijden. Een belangrijke rol is weggelegd voor dendritische cellen. Dit zijn cellen die gespecialiseerd zijn in het opsporen en opnemen van microben, én van ontspoorde eigen lichaamscellen zoals kankercellen. De dendritische cellen activeren vervolgens zogeheten T-cellen die de vreetcellen helpen microben te doden en B-cellen die antistoffen produceren. Deze antistoffen, ook wel antilichamen of immuunglobulines genoemd, blijven aanwezig na de infectie om ons te beschermen. Na elke besmetting blijven ook extra T- en B-geheugencellen aanwezig die snel kunnen reageren bij een volgende besmettingen met dezelfde indringer. Zij zorgen voor je opgebouwde immuniteit.
Bekijk of bestel het cahier Ons afweersysteem.
Meer weten? Bekijk dit filmpje van de Universiteit van Nederland, college prof. dr. Huub Savelkoul: Hoe versla jij elke dag zeven infecties en tien tumoren?
Met een jaarabonnement mis je niets meer! Wil je altijd op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van de biowetenschappen? Neem dan een abonnement! Hiermee ontvang je een korting van 40% ten opzichte van de prijs in de webwinkel. Daarnaast betaal je geen verzendkosten bij een abonnement. Het abonnement gaat in per 1 januari van het nieuwe kalenderjaar. Je kunt te allen tijde opzeggen, waarna je alleen nog de boeken ontvangt die je hebt betaald.
Wil je altijd op de hoogte blijven van nieuwe publicaties, dossiers en lesmaterialen? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief. Wij sturen je maandelijks een overzicht van alle nieuwe content.